نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت صنعتی، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

2 دانشجوی کارشناسی مدیریت کسب و کارهای کوچک، گروه مدیریت صنعتی، دانشکده اقتصاد، مدیریت و علوم اداری، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

3 کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی، گروه مدیریت صنعتی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران.

10.22034/jtd.2021.245990

چکیده

امروزه با افزایش عدم قطعیت در بازارهای رقابتی، نوآوری یکی از راه حل هایی است که منجر به کسب مزیت رقابتی و افزایش توانمندی سازمان می شود. هنری چسبرو در سال 2003 با هدف ارتقاء عملکرد سازمان ها پارادایم جدیدی را تحت عنوان نوآوری باز معرفی نمود. در ایران، مفهوم نوآوری باز از ابتدای دهه 90 وارد پژوهش های حوزه مدیریت گردید. پژوهش حاضر تلاش دارد مطالعات انجام شده در این حوزه را در دهه گذشته تا پایان سال 1399 مورد توجه قرار دهد. بر همین اساس این مطالعات با استفاده از مرور سیستماتیک از منظر فراوانی مطالعات انجام شده به تفکیک سال، نشریات علمی که این مطالعات را به چاپ رسانیده اند، روش های تحقیقاتی مورد استفاده و قلمروهای پژوهشی مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج حاصل از بررسی 110 مقاله منتشره شده در حوزه نوآوری باز نشان می دهد، تعداد مطالعات با این مضمون در ایران به سرعت در حال افزایش می باشد. از منظر روش تحقیق، بیشترین و مهمترین روش مورد استفاده در مطالعات گذشته مدلسازی معادلات ساختاری می باشد. همچنین، مشخص گردید از میان 57 نشریه با مقالات چاپ شده در حوزه نوآوری باز، 17 نشریه حداقل دو مقاله در این حوزه را منتشر نموده اند. در این میان مجلات رشد فناوری، توسعه تکنولوژی صنعتی، بهبود مدیریت و مدیریت نوآوری بیشترین تعداد مقالات چاپی در حوزه نوآوری باز را به خود اختصاص می دهند. از منظر قلمرو مطالعاتی، حوزه های فناوری اطلاعات و ارتباطات، شرکت های کوچک و متوسط، شرکت های دانش بنیان و دانشگاه ها بیشترین توجهات را در مقالات منتشر شده در حوزه نوآوری باز به خود اختصاص داده اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Decade of Open Innovation in Iran (Systematic Review of Articles 2011-2021)

نویسندگان [English]

  • Amir Hakaki 1
  • Zahra Biabani 2
  • Zakiyeh kheiroddin 3

1 Ph.D. Student in Industrial Management, Department of Industrial Management, Faculty of Economics, Management and Administrative Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.

2 B.S. Student in Small Business Management, Department of Industrial Management, Faculty of Economics, Management and Administrative Sciences, Semnan University, Semnan, Iran.

3 MA. in Industrial Management, Department of Industrial Management, Islamic Azad University of Semnan Branch, Semnan,, Iran.

چکیده [English]

Today, with the increase of uncertainty in competitive markets, innovation is one of the solutions that leads to gaining a competitive advantage and increasing the capability of the organization. In 2003, Henry Chesbrough introduced a new approach called open innovation that enhances organizations' performance. In Iran, the concept of open innovation entered the field of management research in the early nineties. The present study tries to survey previous studies in this field, until at the end of 1399, by using a systematic review in terms of the abundance of studies, scientific journals that published these articles, methods used and areas of research. Based on the results obtained from 110 articles reviewed in the field of open innovation, the number of articles about open innovation in Iran is increasing rapidly. One of the most important methodologies used in this field is structural equation modeling. It was also found that out of 57 journals with open innovation articles, 17 journals published the highest number of articles in this field. In fact, roshd-e-fanavari, industrial technology development, management improvement, and innovation management have the largest number of accepted articles in the field of open innovation. In addition, as research domains, information and communication technology, small and medium-sized companies, knowledge-based companies and universities have received the most attention.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Open Innovation
  • Systematic Review
  • Magiran
  • Noormags
  • Ensani
  • SID
  • احتشام راثی، رضا؛ رضایی، سول؛ "آینده ­نگری باز رویکردی راهبردی برای توسعه نوآوری باز: تأکید بر چارچوب ارزش­های رقابتی"، دو فصلنامه آینده پژوهی ایران، دوره 4، شماره 2، صص 263-228، 1398.
  • احمدی، احمد؛ کزازی، ابوالفضل؛ نقی­زاده، محمد؛ امیری، مقصود؛ "چارچوبی نو برای سنجش و پیاده سازی نوآوری باز: رویکرد مبتنی بر زمینه"، مدیریت توسعه فناوری، دوره 7، شماره 2، صص 42-9، 1398.
  • بابایی فارسانی، میثم؛ امین دوست، عاطفه؛ شکرچی­زاده، احمدرضا؛ "طراحی مدل نوآوری باز در شرکت­های کوچک و متوسط با استفاده از رویکرد آمیخته"، پژوهش­های مدیریت عمومی، دوره 12، شماره 44، صص 235-209، 1398.
  • بادین دهش، مهران؛ طبرسا، غلامعلی؛ زندیه، مصطفی؛ حمیدی­زاده، محمدرضا؛ "تحلیل شبکه­های اجتماعی دانشگاهی حوزه نوآوری باز"، دو فصلنامه علمی دانشگاه شاهد، دوره 7، شماره 13، صص 52-25، 1400.
  • بختیاری، فرزانه؛ ناهید، مجتبی؛ "نوآوری باز و مشارکت ذینفعان (مزایا و مخاطرات)"، رشد فناوری، دوره 12، شماره 46، صص 51-42، 1395.
  • پرهیزگار، محمدمهدی؛ جوکار، علی­اکبر؛ درینی، ولی­ محمد؛ "شناسایی عوامل مؤثر بر نوآوری سازمانی با تکیه بر پارادایم نوآوری باز (مطالعه موردی: صنعت نشر کشور)"، مطالعات مدیریت صنعتی، دوره 11، شماره 31، صص 125-101، 1392.
  • جامی­پور، مونا؛ جعفری، سید محمدباقر؛ نجفی، نادیا؛ "چارچوب عوامل موفقیت پیاده­سازی نوآوری باز با استفاده از رویکرد فراترکیب"، فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، دوره 8، شماره 2، صص 115-77، 1399.
  • جمالی، غلامرضا؛ "تحلیل ابعاد نوآوری باز مبتنی بر توسعة فناوری اطلاعات در شرکت های دانش بنیان: تلفیق FANP، BSC و DEMATEL"، مدیریت فناوری اطلاعات، دوره 8، شماره 3، صص 540-519، 1395.
  • حاتمی، امیر؛ روشندل ­اربطانی، طاهر؛ شریفی، مهدی؛ قلیچ­لی، بهروز؛ "بررسی نقش قابلیت های فناوری در پیاده سازی موفق نوآوری باز در حوزه IPTV سازمان صدا و سیمای ج. ا. ا."، رسانه های دیداری و شنیداری، دوره 13، شماره 29، صص 31-52، 1398.
  • حسینی، هادی؛ ازاد، ناصر؛ مدیری، محمود؛ منطقی، منوچهر؛ "ارائه الگویی جهت تسهیل انتقال فناوری با محوریت واسطه های نواوری باز"، مدیریت صنعتی، دوره 14، شماره 48، صص 96-75، 1398.
  • حکاکی، امیر؛ شفیعی نیک­آبادی، محسن؛ بیدخام، محمود؛ "ارائه یک مدل ساختاری چند سطحی برای پیاده­سازی موفق نوآوری باز"، فصلنامه مدیریت نوآوری در سازمان­های دفاعی، دوره 4، شماره 11، صص 130-107، 1400.
  • دهقانی ­پوده، حسین؛ اخوان، پیمان؛ حسینی­ سرخوش، مهدی؛ "افزایش موفقیت توسعه محصول جدید مبتنی بر رویکرد نوآوری باز (مطالعه موردی در یک سازمان پژوهشی)"، مدیریت نوآوری، دوره 2، شماره 2، صص 68-45، 1392.
  • رحمان­زاده، سجاد؛ پیشوایی، میرسامان؛ رسولی، محمدرضا؛ "ارائه یک مدل پشتیبانی تصمیم جهت توزیع منافع حاصل از نوآوری باز"، مدیریت نوآوری، دوره 9، شماره 3، صص 100-79، 1399.
  • رستگار، عباسعلی؛ حکاکی، امیر؛ "تأثیر قابلیت­های زیرساختی مدیریت دانش بر هوش تجاری با میانجی­گری نوآوری باز در شرکت­های تولیدی کوچک و متوسط"، پژوهش­های نوین در تصمیم­گیری، دوره 5، شماره 1، صص 139-119، 1399.
  • رمضانپور نرگسی، قاسم؛ داوری، علی؛ افراسیابی، راحله؛ زرگران یزد، بهار؛ "بررسی تأثیر عوامل درونی و بیرونی بر نوآوری باز (مورد مطالعه: مراکز تحقیقاتی وزارت صنایع و علوم)"، مدیریت توسعه فناوری، دوره 2، شماره 2، صص 46-29، 1393.
  • رودساز، حبیب؛ سید نقوی، میرعلی؛ عبدلی مسینان، فائزه؛ "تأثیر نوآوری باز بر مزیت رقابتی با نقش میانجیگری مدیریت دانش"، مطالعات مدیریت صنعتی، دوره 18، شماره 59، صص 150-117، 1399.
  • سخته، شقایق؛ کریمی، آصف؛ "عوامل مؤثر بر نوآوری باز در کارآفرینی دیجیتال"، توسعه کارآفرینی، دوره 11، شماره 4، صص 737-719، 1397.
  • سوزنچی کاشانی، ابراهیم؛ ارجینی، حسین؛ مقیدنیا، مهدی؛ "ارائه چارچوبی برای سنجش نوآوری باز در صنایع دفاعی کشور"، بهبود مدیریت، دوره 12، شماره 4، صص 46-24، 1397.
  • سهامی، الهام؛ صفری، علی؛ انصاری، رضا؛ شائمی­ برزکی، علی؛ "طراحی الگوی نوآوری باز با رویکرد سرمایه انسانی در صنعت فولاد (مطالعه موردی: شرکت فولاد مبارکه)"، توسعه کارآفرینی، دوره 13، شماره 2، صص 272-255، 1399.
  • سیادتی، هادی؛ افشاری مفرد، مسعود؛ "سیاست­های تشویق نوآوری باز"، سیاست علم و فناوری، دوره 12، شماره 2؛ صص 379-393، 1398.
  • شرقی، مرضیه؛ خورسندیان، محمدعی؛ "بررسی ابعاد و نقش مالکیت فکری در فرآیند نوآوری باز با تأکید بر راهبردهای موجود"، دانش حقوق مدنی، دوره 9، شماره 1، صص 54-70، 1399.
  • شریفی، مهدی؛ حاتمی، امیر؛ "ارائه مدل تبیین نقش مدیریت منابع انسانی در اجرای موفق نوآوری باز صنعت رسانه (مورد مطالعه: حوزه IPTV سازمان صدا و سیما)"، پژوهش های ارتباطی، دوره 26، شماره 97، صص 205-179، 1398.
  • صابر کهنه ­گورایی، محمدحسین؛ ایرانمنش، حسین؛ جعفری، پریوش؛ "اولویت بندی عوامل تأثیرگذار بر نوآوری باز در شرکت های دانش بنیان مبتنی بر فناوری کارآفرینانه نفت و گاز"، پژوهش های سیاستگذاری و برنامه ریزی انرژی، دوره 6، شماره 4، صص 123-81، 1399.
  • صادقی، احمد؛ رستگاری مهر، بابک؛ محمدی، مسعود؛ قربانی کلخواجه، ساسان؛ منصوریان، مرتضی؛ حسینی، حمید؛ "عوامل مؤثر بر خلاقیت و نوآوری کارکنان از دیدگاه پرسنل شاغل در بیمارستان هاشمی­نژاد تهران:1391"، مجله دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی، دوره 7، شماره 1، صص 91-81.، 1394.
  • صفدری رنجبر، مصطفی؛ توکلی، غلامرضا؛ منطقی، منوچهر؛ طبائیان، کمال؛ "چالش­های پیش­روی صنایع دفاعی در گذار به پارادایم نوآوری باز"، بهبود مدیریت، دوره 9، شماره 2، صص 55-75، 1394.
  • صفدری­ رنجبر، مصطفی؛ منطقی، منوچهر؛ توکلی، غلامرضا؛ "نوآوری باز؛ نگاهی جامع بر مفاهیم، رویکردها، روندها و عوامل کلیدی موفقیت"، رشد فناوری، دوره 10، شماره 40، صص 17-10، 1393.
  • طباطبایی ­عمید، بیتا؛ حسینی، محمدرضا؛ سمیعی، روح­الله؛ شریف­زاده، محمدشریف؛ "طراحی الگوی کارآفرینی درون سازمان مبتنی بر نوآوری باز در آموزش عالی"، کارآفرینی در کشاورزی، دوره 6، شماره 4، صص 38-17، 1398.
  • فرهنگ­نژاد، محمدعلی؛ "نوآوری باز و نقش آن در نظام علم و فناوری با رویکرد اجتماعی"، رهیافت، دوره 25، شماره 58، صص 26-13، 1394.
  • فیضی، کامران؛ طبائیان، کمال؛ خسروپور، حسین؛. "نقش رویکرد نوآوری باز بر کسب هوشمندی فناوری"، رشد فناوری، دوره 8، شماره 31، صص 32-23، 1392.
  • قوچانی خراسانی، محمدمهدی؛ حسین­پور، داوود؛ محمودزاده، ابراهیم؛ الوانی، مهدی؛ "شناسایی عوامل توسعه فرآیندهای نوآوری باز در نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری با رویکرد نظریه داده بنیاد"، مطالعات مدیریت کسب­وکار هوشمند، سال 7، شماره 26، صص 70-37، 1397.
  • مقدم بقا، سعید؛ خدامرادپور، مژگان؛ یکتایار، مظفر؛ صلواتی، عادل؛. "بوم ­ناب نوآوری ­باز در سازمان­های ورزشی"، مطالعات مدیریت ورزشی، دوره 12، شماره 63، صص 42-17، 1399.
  • ملایی، نجمه؛ طاهری، سعید؛. "توسعه کسب­وکار الکترونیک با مدل نوآوری در داده، داده باز دولتی و نوآوری باز"، رهیافت، دوره 28، شماره 69، صص 52-41، 1397.
  • ملایی، نجمه؛ طاهری، سعید؛ سیفی، کیوان؛ طهماسبی، عباس؛ "تحلیل جریان دانش در مدل نوآوری باز خدماتی"، رهیافت، دوره 26، شماره 62، صص 102-86، 1395.
  • ملایی، علی­اصغر؛ شیرازی، بابک؛ سلطان­زاده، جواد؛ "یکپارچه سازی مشتریان در مقدمات نوآوری (FEI) رویکرد نوآوری باز: تولید و انتخاب ایده های نوآورانه محصول"، رشدفناوری، دوره 12، شماره 47، صص 48-38، 1395.
  • ملایی، علی اصغر؛ شیرازی، بابک؛ سلطان­زاده. جواد؛ "ارائه مدل نوآوری مبتنی بر مشتری با تمرکز بر مراحل اولیه فرآیند نوآوری در پارادایم نوآوری باز"، توسعه تکنولوژی صنعتی، دوره 28، صص 20-5، 1395.
  • منطقی، منوچهر؛ حسن­آبادی، پریسا؛ "الزامات گذر از نوآوری بسته به نوآوری باز"، رشد فناوری، دوره 12، شماره 46، صص 26-35، 1395.
  • مهاجرانی، مهدی؛ کریمی، فریبا؛ نادی، محمدعلی؛ "شناسایی و بررسی عوامل سازمانی برای پیاده سازی نوآوری باز در دانشگاه­های ایران"، نوآوری و ارزش آفرینی، دوره 9، شماره 2، صص 162-149، 1399
  • مهاجرانی، مهدی، کریمی، فریبا؛ نادی، محمدعلی؛ "شناسایی مؤلفه­های نوآوری باز و ارائه مدل برای پیاده­سازی نوآوری باز در دانشگاه"، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره 9، شماره 2، صص 226-199، 1398.
  • مهرعلی، مهناز؛ میرغفوری، حبیب اله؛ "تحلیل بر سناریوهای ایجاد نوآوری باز در حوزه صنعت غذایی با رویکرد پویایی سیستم و تکنیک دیمتل فازی (مطالعه موردی صنعت کنجد استان یزد)"، توسعه تکنولوزی صنعتی، دوره 17، شماره 36، صص 48-31، 1398.
  • میرباقری، محسن؛ حریری، همایون؛ "ارائه مدل مدیریت نوآوری باز متناسب با مدیرت طرح­های تحقیقاتی(مطالعه موردی: یکی از سازمان­های تحقیقاتی دفاعی)"، فصلنامه توسعه سازمانی پلیس، دوره 15، شماره 64، صص 67-39، 1397.
  • نعمتی، زهرا؛ خاشعی، وحید؛ دهقانان، حامد؛ "درآمدی بر عوامل مؤثر در موفقیت برنامه­ریزی استراتژیک از منظر نوآوری باز در شرکت­های خدمات مشاوره"، ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی، دوره 5، شماره 3، صص 82-59، 1394.
  • هاشمی پطرودی، حمید؛ صادقی مقدم، محمدرضا؛ جعفرنژاد چقوشی، احمد؛ صفری، حسین؛ "مرور سیستماتیک بر ادبیات راهبرد زنجیره تأمین"، مدیریت بازرگانی، دوره 10، شماره 2، صص 302-279، 1397.
  • هاشمی­دهقی، زهرا؛ "نوآوری باز و ضرورت پیاده سازی آن در سازمان ها"، صنعت و دانشگاه، دوره 7، شماره­های 25، صص 25-34، 1393.
  • Bogers, M.; Chesbrough, H.; Moedas, C.; “Open innovation: research, practices, and policies. California”, Management Review, Vol. 60, pp. 5-16, 2018.
  • Brunswicker, S.; Chesbrough, H.; “The Adoption of Open Innovation in Large Firms: Practices, Measures, and Risks A survey of large firms examines how firms approach open innovation strategically and manage knowledge flows at the project level”, Research-Technology Management, Vol. 61, pp. 35-45, 2018.
  • Chesbrough, H.; “The Future of Open Innovation: The future of open innovation is more extensive, more collaborative, and more engaged with a wider variety of participants”, Research-Technology Management, Vol. 60, pp. 35-38, 2017.
  • Chesbrough, H.; Crowther, A. K.; “Beyond high tech: early adopters of open innovation in other industries”, R&d Management, Vol. 36, pp. 229-236, 2006.
  • Chesbrough, H.; “The era of open innovation”, MITSloan Management Review, Vol. 44, pp. 35-41, 2003a
  • Chesbrough, H.; Open innovation: The new imperative for creating and profiting from technology, Cambridge, MA: Harvard Business School Press, 2003b.
  • De Zubielqui, G.; Fryges, H.; Jones, J.; “Social media, open innovation and HRM: Implications for performance”, Technological Forecasting and Social Change, vVol. 144, pp. 334-347, 2019.
  • Dufour, J.; Son, P. E.; “Open innovation in SMEs–towards formalization of openness”, Journal of Innovation Management, Vol. 3, pp. 90-117, 2015.
  • Enkel, E.; Gassmann, O.; Chesbrough, H.; “Open R&D and open innovation: exploring the phenomenon”, R&d Management, Vol. 39, pp. 311-316, 2009.
  • Enkel, E.; Gassmann, O.; “Driving open innovation in the front end: The IBM case”, Paper presented at EURAM Conference, Paris, France, 2009.
  • Greco, M.; Grimaldi, M.; Cricelli, L.; “Open innovation actions and innovation performance: a literature review of European empirical evidence”, European Journal of Innovation Management, Vol. 18, pp. 150-171, 2015.
  • Ibarra, E. R. B.; Rueda, J. A. C.; Arenas, A. P. L.; “Mapping of the challenges for the open innovation model’s implementation in service sector”. Journal of Advanced Management Science, Vol. 3, pp. 354-361, 2015.
  • Jugend, D., Fiorini, P. D. C., Armellini, F., Ferrari, A. G.; “Public support for innovation: A systematic review of the literature and implications for oi”, Technological Forecasting and Social Change, 156, 2020, 119985.
  • Kim, D.; Determinants of Successful R&D Performance in Korean Electricity Industry. M.S. Dissertation in Engineering, Seoul National University, 2015.
  • Ma, J.; Harstvedt, J. D.; Jaradat, R.; Smith, B.; “Sustainability driven multi-criteria project portfolio selection under uncertain decision-making environment”, Computers and Industrial Engineering, Vol. 140, pp. 106236, 2020.
  • Medeiros, G., Binotto, E., Caleman, S., Florindo, T. “Open innovation in agrifood chain: A systematic review”, Journal of technology management & innovation, Vol. 11, Issue 3, pp. 108-116, 2016.
  • Mehregan, M. R.; Hashemi, S. H.; Neshan, M. N.; “Analyzing the Bilateral Relationship between Technological Readiness and Innovation of Countries by Considering the Mediating Effect of GDP”, Iranian Journal of Management Studies, Vol. 8, pp. 27-45, 2015.
  • Okoli, C.; Schabram, K.; A guide to conducting a systematic literature review of information systems research. Available at: http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.1954824, 2010.
  • Romero-Rodríguez, J. M., Ramírez-Montoya, M. S., Aznar-Díaz, I., Hinojo-Lucena, F. J. “Social appropriation of knowledge as a key factor for local development and open innovation: A systematic review”, Journal of Open Innovation: Technology, Market, and Complexity, Vol. 6, Issue 2, p. 44, 2020.
  • Santoro, G.; Ferraris, A.; Giacosa, E.; Giovando, G.; “How SMEs engage in open innovation: a survey”, Journal of the Knowledge Economy, Vol. 9, pp. 561-574, 2018.
  • Shafiei Nikabadi, M.; Hakaki, A.; “A dynamic model of effective factors on open innovation in manufacturing small and medium sized companies”, IJSDA, Vol. 7, pp. 1-26, 2018.
  • Srivannaboon, S.; Munkongsujarit, S.; “Project management and project portfolio management in open innovation: Literature review”. In 2016 PICMET, pp. 2002-2007, 2016.
  • Usman, M., Roijakkers, N., Vanhaverbeke, W., & Frattini, F.; “A systematic review of the literature on open innovation in SMEs”, Researching open innovation in SMEs, pp. 3-35, 2018.
  • Vanhaverbeke, W.; Roijakkers, N.; Lorenz, A.; Chesbrough, H.; The importance of connecting open innovation to strategy, Springer press, 2017.
  • Wemmer, F.; Emrich, E.; Koenigstorfer, J.; “The impact of coopetition-based open innovation on performance in nonprofit sports clubs”. European Sport Management Quarterly, Vol. 16, pp. 341-363, 2016.