نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران

2 گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران، ایران

3 مخازن هیدروکربوری، دانشکده مهندسی نفت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر تهران، ایران

چکیده

انتقال مالکیت دارایی‌ها به میزبان از موضوعات مطرح در قراردادهای بالادستی نفت و گاز است. با گذر زمان، انتقال مالکیت دارایی‌ها به صورت شرط ضمن عقد مورد توجه قرارگرفت اما این امر به دلیل عدم استقلال کافی شرط از عقد بحث برانگیز باقی ماند. با روش تحلیل محتوایی، رویکرد کشورها در خصوص انتقال مالکیت دارایی‌ها مورد تحلیل قرار گرفت. بررسی برخی از این قراردادها در حوزه صنعت نفت، نمایانگر این امر بود که انتقال مالکیت تأسیسات و تجهیزات نفتی به میزبان در قراردادهای مشارکتی دارای نتایجی به مراتب سودمندتر از قراردادهای امتیازی است و در قرارداد خدمت، از همان ابتدا مالکیت با میزبان است و منافع مرتبط با این مالکیت و انتقال نیز به میزبان تعلق می‌گیرد. سایر قراردادهای صنعتی نیز رویکردی متفاوتی دارند و برای مدتی مالک، پیمانکار است و بعد از آن دارایی‌ها به میزبان منتقل می‌شوند یا از همان ابتدا میزبان مالک است، و هرکدام در دوره‌ای که مالک هستند ملزم به رعایت حقوق و تعهدات ناشی از مالکیت دارایی‌ها هستند. با آگاهی از این عملکردها در موقعیت‌های قراردادی مختلف می‌توان بهترین زمان انتقال مالکیت، انتقال فناوری، اموال اجاره‌ای و وضعیت اموال بلااستفاده را یافت و از بروز اختلافات احتمالی پیش‌گیری کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Transferring ownership of oil installations and equipment in the upstream oil and gas contracts

نویسندگان [English]

  • Abbas Kazemi Najafabadi 1
  • Mitra Eslami Shahrbabaki 2
  • Sina Baseli Zadeh 3

1 Assistant Prof. Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science. Allameh Tabatab'I University.

2 Department of Private Law, Faculty of Law and Political Science. Allameh Tabatab'I University.

3 Petroleum engineering department, Amirkabir university of technology, Tehran, Iran

چکیده [English]

Transferring ownership of assets to the host is one of the raised issues in upstream oil and gas contracts. Through time, transferring ownership of oil equipment and installations were considered as a proviso, but this is still controversial because proviso has not independence. By using content analysis method, countries' approach to the transfer of ownership of project assets was analyzed. Investigating some of these contracts in the realm of upstream oil industry, the results indicate that contracts for implementing oil operation do not show homogeneous approach toward alienation transferring of oil equipment and installation. Even in homogeneous contracting model they do not observe the same method; so awareness of these functions in different situations can be found the best time and ways of transferring ownership and third parties rights, rental property and unused property status.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Industrial Contract
  • know-how
  • Oil installations and Equipment
  • Third party
  • Title to Assets
  • Unused Property
  • Upstream Contract
[1]      اسلامی شهربابکی، میترا؛ "اثر انتقال مالکیت تاسیسات و تجهیزات نفتی بر انتقال فناوری در قراردادهای بالادستی نفت و گاز"، سیزدهمین کنفرانس بین‌المللی مهندسی و تکنولوژی، اسلو، نروژ، 1398.
[2]      اصغریان، مجتبی؛ قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز(قراردادهای بین‌المللی خدماتی)، نشر خرسندی، 1395.
[3]      تقی زاده انصاری، مصطفی؛ نظام حقوقی قرارداد مشارکت در تولید در صنعت نفت و گاز، چاپ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، 1390.
[4]      جعفری لنگرودی، محمد جعفر؛ حقوق اموال، چاپ نوزدهم، نشرگنچ دانش، 1387.
[5]      حاتمی، علی و کریمیان، اسماعیل؛ حقوق سرمایه گذاری خارجی در پرتو قانون و قراردادهای سرمایه گذاری، نشر تیسا، چاپ دوم، 1393.
[6]      حاجی حسینی، حجتاله، محمدی، مهدی؛ حمیدی، مهدی؛ "دسته­بندی عوامل و معیارهای موثر در انتخاب روش مناسب انتقال فناوری"، فصلنامه صنعت و دانشگاه، سال ششم، شماره 21 و 22، تهران، صص 36-19، 1392.
[7]      حیدری. علی؛ قرارداد EPC از منظر حقوق اقتصادی، پایان­نامه کارشناسی ارشد حقوق اقتصادی، دانشگاه شهید بهشتی، 1391.
[8]      روشن، ولی‌الله؛ گزارش فنی بررسی وضعیت تاسیسات فراورش نفت خام ایران و پیشنهادات اولیه افزایش بهره‌وری تاسیسات جهاد دانشگاهی واحد خراسان رضوی، 1397.
[9]      ریاست جمهوری، سازمان برنامه و بودجه کشور؛ "چکیده گزارش دوره آموزشی قراردادهای پیمانکاری(مجموعه قراردادهای پی. سی."، نظریه نظام فنی اجرائی خراسان رضوی، شماره 16، صص 13-1، 1396.
[10]   زارع، علی؛ مختاری، محمدرضا؛ "الگوهای قراردادهای انتقال تکنولوژی"، دانشنامه حقوق و سیاست، شماره 20، صص 26-11، 1392.
[11]   ساموئل، جی.روبلو(ترجمه: علی اکبررحمانی ابزار حفاری درون چاه، نشر آلای اندیشه، جلد اول، 1395.
[12]   سلیمانی، حسن؛ شاهسونی، شهلا؛ تحلیل حقوقی قراردادهای بی. او. تی، نشر مجمع علمی فرهنگی مجد، 1395.
[13]   شیروی. عبدالحسین؛ "پروژه‌های ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (بی.او.تی)"، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم انسانی دانشگاه تهران، شماره 26، صص 50-31، 1380.
[14]   عامری، فیصل؛ "الگوی جدید قراردادهای نفتی ایران و معضل انتقال فناوری در صنعت نفت"،فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، شماره 55، سال نوزدهم، صص 107-83، 1395.
[15]   عامری. فیصل؛ "قراردادهای نفت و نقش موثر آنها در انتقال تکنولوژی"، مجله تخصصی نور، شماره 3، صص 46-40، 1386.
 
[16]  Brazil Model Concession Agreement for Exploration (5th ANP round), 2003.
[17]  Concession Agreement, Egypt, 2001.
[18]  Duval, C.; LeLeuch, H.; Pertuzio, A.; Weaver, J; International Petroleum Exploration and Exploitation Agreements: Legal, Economic and Policy Aspects, New York, United States: Barrows Company Inc., 2nd edition, 2009.
[19]  Ernest, E.; Smith, John S.; Materials on international petroleum transactions, Rocky mountain mineral law foundation, third edition, 2010.
[20]  Indian Draft Model Revenue Sharing Contract, (2005).
[21]  Kurdistan region, Production Sharing Contract, 2007.
[22]  LDICT-English Dictionary, version1.7, TYGON, Ltd.
[23]  Model Petroleum Agreement of Ghana, 2000.
[24]  Model Petroleum Concession Agreement, Pakistan, 2009.
[25]  Model Production Sharing Agreement, Tanzania, 2013.
[26]  Model Production Sharing Agreement, Turkmenistan, 1997.
[27]  Petroleum Agreement of Namibia, 1991.
[28]  Production Sharing Contract of Nigeria, 2004.
[29]  Production Sharing Contract, Indonesian, 2003.
[30]  Republic of the Philippines Office of the President Manila Service Contract, 1990.
Risk Service Agreement, Angola, 2006