نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی

نویسندگان

• مریم رشیدی نیا ¹
• فرزاد کریمی ²
• حسن قربانی دینانی ³

¹ دانشجوی دکتری مدیریت بازرگانی ، گروه مدیریت ، واحد مبارکه ،دانشگاه ازاد اسلامی ، مبارکه ، ایران

² دانشیار اقتصاد بین الملل ، گروه مدیریت ، واحد مبارکه ،دانشگاه ازاد اسلامی ، مبارکه ، ایران

³ استادیار، گروه مدیریت ، واحد مبارکه ،دانشگاه ازاد اسلامی ، مبارکه ، ایران

چکیده

پتروشیمی و صنایع وابسته به آن نقش مهمی در اقتصاد ایفا می‌کنند. ایجاد ده ها فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم و تولید انواع محصولات دارویی، غذایی، بسته‌بندی و محصولات متعدد دیگر و همچنین کمک به رشد و توسعه انواع فناوری‌های صنعتی، پزشکی و کشاورزی، بخش‌هایی از دستاوردهای صنعت پتروشیمی است. با توجه به محدود بودن اندازه اقتصاد ملی، توسعه بازارهای صادراتی یکی از عوامل مهم و اصلی در توسعه صنعت پتروشیمی محسوب می شود. در این تحقیق سعی شده است، با کمک مدل تلفیقی پشتیبان تصمیم-پیچیدگی اقتصادی، فرصت های صادراتی محصولات صنعت پتروشیمی در پنج کشور اتحادیه اقتصادی اوراسیا شناسایی و اولویت بندی شوند. با توجه به اینکه موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حال نهایی شدن می باشد لذا شناسایی فرصت های صادراتی برای محصولات صنعت پتروشیمی در این کشورها و گنجاندن آن در فهرست امتیازات دریافتی از طرف مقابل از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد.
نتایج نشان می دهد، 192 فرصت صادراتی جذاب (از منظر رشد کوتاه مدت، بلندمدت و سهم در بازار جهانی) در اتحادیه مذکور وجود دارد. اگرچه فرصت های مذکور با موانع تعرفه‌ای بالا مواجه نیستند اما به دلیل درجه تمرکز بالای رقبا در بازار فرصت های شناسایی شده، نفوذ در آن ها مشکل می باشد. اغلب گروه های کالایی شناسایی شده به عنوان محصولات پیچیده تلقی می شوند لذا توسعه صادرات این محصولات (به اوراسیا و یا جهان) اثرات سرریز قابل توجهی بر رشد و توسعه اقتصادی کشور خواهد داشت و همچنین به متنوع سازی سبد صادراتی کمک قابل توجهی خواهند نمود. بر اساس نتایج تحقیق اغلب فرصت های صادراتی محصولات پتروشیمی در دو کشور روسیه و قزاقستان وجود دارند. با توجه به اینکه نفوذ در بازار فرصت های منتخب مشکل می باشد لحاظ نمودن محصولات صنعت پتروشیمی در فهرست امتیازات دریافتی از اوراسیا می تواند با حذف موانع تعرفه ای دسترسی به بازارهای مذکور را تا میزان قابل توجهی افزایش دهد.

کلیدواژه‌ها

• صادرات,,
• ,،محصولات پتروشیمی,,
• ,،اتحادیه اقتصادی اوراسیا,,
• ,،مدل پشتیبان تصمیم,,
• ,،پیچیدگی اقتصادی

موضوعات

• اقتصاد

عنوان مقاله [English]

Identifying and prioritizing the export opportunities of Iranian petrochemical products in the countries of the Eurasian Economic Union: the application of an integrated decision support model-economic complexity

نویسندگان [English]

• maryam rashidinia ¹
• farzad karimi ²
• hassan ghorbani dinani ³

¹ 1. Ph.D. student of Business Administration, Department of Management, Mobarakeh Branch, Islamic Azad University, Mobarakeh, Iran

² Associate Professor of International Economics, Department of Management, Mobarakeh Branch, Islamic Azad University, Mobarakeh, Iran

³ Assistant Professor, Department of Management, Mobarakeh Branch, Islamic Azad University, Mobarakeh, Iran

چکیده [English]

Petrochemical and related industries play an important role in the economy. The creation of dozens of direct and indirect job opportunities and the production of various pharmaceutical, food, packaging and other products, as well as helping the growth and development of various industrial, medical and agricultural technologies, are parts of the achievements of the petrochemical industry. Considering the limited size of the national economy, the development of export markets is considered one of the main and important factors in the development of the petrochemical industry. In this research, it has been tried to identify and prioritize the export opportunities of petrochemical industry products in the five countries of the Eurasian Economic Union with the help of the economic complexity-decision support model. Considering that the free trade agreement between Iran and the Eurasian Economic Union is being finalized, it is very important to identify export opportunities for petrochemical industry products in these countries and include them in the list of concessions received from the other side.
The results show that there are 192 attractive export opportunities (in terms of short-term, long-term growth and share in the global market) in the mentioned union. Although the mentioned opportunities do not face high tariff barriers, it is difficult to penetrate them due to the high degree of concentration of competitors in the identified opportunities market. Most of the identified product groups are considered as complex products, therefore, the development of the export of these products (to Eurasia or the world) will have significant spillover effects on the country's economic growth and development, as well as a significant contribution to the diversification of the export portfolio. will do According to the results of the research, most of the export opportunities of petrochemical products exist in the two countries of Russia and Kazakhstan. Considering that it is difficult to penetrate the market of selected opportunities, the inclusion of petrochemical industry products in the list of concessions received from Eurasia can significantly increase access to the mentioned markets by removing tariff barriers.

کلیدواژه‌ها [English]

• export,,
• ,،petrochemical products,,
• ,،eurasian economic union,,
• ,،decision support model,,
• ,،economic complexity