نوع مقاله : مقاله علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 پژوهشکده توسعه تکنولوژی
2 استادیار پژوهشکده توسعه تکنولوژی
3 مدیر اداره نشریات علمی و تخصصی سازمان جهاددانشگاهی صنعتی شریف و دانشجوی دکترای کارآفرینی دانشگاه تهران
چکیده
در دنیای امروز حمل و نقل، زیرساختی موثر در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورهاست. در این فرایند، نقش سیستم‌های حمل‌ونقل در بهینه‌سازی هزینه‌ها و زمان سفر، سرعت جابجایی، ایمنی و سطح خدمات ارائه‌شده، غیرقابل انکار است و هر کشوری برای اعتلای توان اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و سیاسی خود نیازمند شبکه گسترده و قابل اعتماد حمل‌ونقل است.
در علم اقتصاد، مجموعه خدماتی که سبب انتقال و جابجایی منابع تولید می‌شود، دارای ارزش اقتصادی بوده و بخشی از جریان تولید محسوب می‌شود. همچنین حمل و نقل در فرایند توزیع کلاها و خدمات هم، ارزش افزوده ایجاد می نماید. نظام حمل و نقل دارای جایگاه ویژه ای در سیاستگذاری و سرمایه گذاری در کشورهاست.
دستیابی به سیستم حمل‌ونقل ایمن، سریع، کارآمد، پاک و قابل‌اطمینان در کلاس جهانی و بهترین در سطح منطقه خاورمیانه که در سند چشم انداز کشور به آن تصریح شده، بیانگر اهمیت توجه به این موضوع استراتژیک در کشور است که نقش قابل اعتنایی نیز در اقتدار و امنیت ملی دارد. در این پژوهش تلاش شده تا نخست با انجام مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسناد بالادستی به این پرسش اکتشافی پاسخ داده شود که چالش‌های سیستم حمل و نقل در کشور چیست و سپس با بررسی نظرات خبرگان با ایجاد پنل تخصصی مشخص گردد که هوشمندسازی در این صنعت، کدام موارد از چالش ها را می تواند مرتفع سازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که 15 مورد از چالش های 27گانه این صنعت با هوشمندسازی مرتفع می گردد که از آن جمله هماهنگی ارگان های تصمیم گیر، نگهداری کارآمد شبکه و بسترسازی حمل و نقل چندوجهی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Intelligent transportation technology; strategy of facing the basic challenges in this section
نویسندگان [English]
- Reza Poua 1
- mehrnoosh bastenegar 2
- Arezoo Mokarami 3
1 پژوهشکده توسعه تکنولوژی
2 Assistant Professor, Technology Development Institute
3 Director of Scientific and Specialized Publications Department of ACECR Sharif Branch and PhD Student of Entrepreneurship at University of Tehran
چکیده [English]
In today’s world, transportation is an effective infrastructure in economic and social development of the countries. In this process, the role of transportation systems in optimizing costs and travel time, displacement speed, safety and level of presented services is undeniable; and any country needs widespread and reliable transportation network for promoting its economic, cultural, security, and political power.
In economics, the set of services which causes the transfer and displacement of production resources has economic value, and is a part of production flow. Also, transportation creates added value in the process of goods and services distribution. Transportation system has a special stand in countries policy making and investment.
To achieve a safe, fast, efficient, clean, and reliable transportation system in worldwide level, and the best in Middle East region which is emphasized in country perspective document, indicates the importance of paying attention to this strategic subject of the country that has a considerable role in national authority and security too.
In this research, first, by doing library studies and inspecting the upstream documents, it is tried to answer an inquiry question about the transportation system challenges in the country; then, by studying the experts opinions through creating a professional panel, the challenges which can be removed by intellectualizing this industry be specified. Findings show that, out of 27 challenges in this respect, 15 ones would be removed among them the coordination of decision maker, efficient network maintenance, and platforming multimodal transportation organizations.
کلیدواژه‌ها [English]
- Road transportation
- railroad transportation
- maritime transportation
- air transportation
- intellectualization
- استادی جعفری، مهدی؛ رصافی، امیرعباس؛ "ارزیابی سیاست های توسعه پایدار در بخش حمل‌ونقل شهری با استفاده از مدلهای سیستم پویایی؛ مطالعه موردی: شهر مشهد"، مدیریت شهری، دوره 11، شماره 31، صص 294-281، بهار و تابستان 1392.
- بیضایی، سیدابراهیم؛ "ارائه مدلهای تعیین عوامل موثر بر ارزش افزوده بخش حمل‌ونقل و تولید ناخالص داخلی کشور"، پژوهشنامه حمل‌ونقل، شماره دو، سال اول، بهار 1384.
- پژوهشکده حمل‌ونقل و سیستم‌های هوشمند؛ طرح کلان ملی مطالعه و طراحی سیستم‌های حمل‌ونقل هوشمند درون شهری و برون شهری به سفارش شورای عالی عتف، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
http://its.aut.ac.ir/Projects/ITS-Iran-Planning/
- پهلوانی، مصیب؛ مهرابی بشرآبادی، حسین؛ افشارپور، مهلا؛ "بررسی تاثیر توسعه زیرساختهای حمل‌ونقل بر رشد اقتصادی استانهای ایران"، فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، شماره 16، صص 132-103، تابستان 1393.
- حاتمینژاد، حسین؛ اشرفی، یوسف؛ "دوچرخه و نقش آن در حمل‌ونقل پایدار شهری نمونه موردی: شهر بناب پژوهش‌های جغرافیای انسانی(پژوهش‌های جغرافیایی)"، دوره 41، شماره 70، صص 63-45، زمستان 1388.
- حجازی، سیدجعفر؛ غری، مجتبی؛ "تاثیر حمل‌ونقل چندوجهی در افزایش بهرهوری و کاهش هزینه حمل کالاها در بندر امام خمینی"، شباک، دوره2 ، شماره3، پیاپی 10، جلد 2 مطالعات علوم مهندسی، صص 79-65، خرداد 1395.
- حسینی، مریم، معرفی روش گروه کانونی و کاربرد آن در تحقیقات، مرکز پژوهش و سنجش افکار صدا و سیما، اداره کل پژوهش و سنجش چاپ دوم، قشقایی، 1394.
- خانعلیزاده، بهمن؛ کاکایی، حمید؛ دانشزاد، علی؛ دانشزاد، افسانه؛ "تاثیر صنعت حمل‌ونقل هوایی بر توسعه و شکوفایی اقتصادی"، دومین کنفرانس بینالمللی نوآوری در مدیریت کسب و کار و اقتصاد، 1399.
- رجبزاده، آرمین؛محجوب، لاله؛ عباسی، مینا؛ استمال، محمدرضا؛ "بررسی تاثیر زیرساختهای حمل‌ونقل بر سرمایهگذاری مستقیم خارجی در ایران در دوره (53- 1386)"، اقتصاد مالی(اقتصاد مالی و توسعه)، دوره 2، شماره 7، صص 133-119، تابستان 1388.
- رضایی ارجرودی، عبدالرضا؛ "اهمیت و جایگاه صنعت حمل‌ونقل در ارتقا و شکوفایی اقتصاد کشور"، یازدهمین کنفرانس دانشجویی مهندسی عمران، 1383.
- رمضانی، محمدابراهیم؛ آسوبار، شهرزاد؛ باقری ینگجه، پریسا؛ "نقش حمل‌ونقل در توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهرتهران)"، هفتمین همایش سراسری محیط زیست انرژی و منابع طبیعی پایدار، 1396.
- سازمان هواپیمایی کشوری؛ برنامه راهبردی صنعت حمل‌ونقل هوایی جمهوری اسلامی ایران.
https://caa.gov.ir/Mission-and-vision
- شریفی، نورالدین؛ "جایگاه حمل‌ونقل و تاثیر آن بر دیگر بخشهای اقتصاد کشور: یک تحلیل داده – ستانده"، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 2، شماره 5، صص 237-207، زمستان 1390.
- شکری، آتوسا؛ بررسی شاخصهای کلیدی عملکرد سیستم ناوگان توزیع در شرکتهای پخش، اسفند 1399.
Available at: https://apir.ir/news/310
- شهنازی، روحالله؛ دهقانی شبانی، زهرا؛ "تحلیل تاثیر زیرساختهای حمل‌ونقل بر تمرکز فعالیتهای صنعتی در استانهای ایران"، تحقیقات اقتصادی، دوره 51، شماره 4، صص 908-887، زمستان 1395.
- شیخ، شهریار؛ "ترانزیت و نقش آن در اقتصاد ایران"، اولین همایش ملی ترانزیت و حمل‌ونقل بینالمللی در مسیر توسعه اقتصادی، 1398.
- گزارش ایران؛ یک فرصت رشد یک تریلیون دلاری، موسسه مک کینزی(MGI)، ژوئن ۲۰۱۶.
- محمدزاده، پرویز؛ مولوی، مهران؛ حسنی، ودود؛ ابراهیمی، طاهره؛ "برآورد سهم هزینه حمل‌ونقل ریلی در بهای تمام شده کالاها مطالعه موردی کالاهای اساسی"، اولین کنفرانس ملی زیرساختهای حمل‌ونقل، 1392.
- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن؛ ارزیابی برنامه راهبردی صنایع دریایی افق1404، 1395.
- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی، دفتر مطالعات زیربنایی؛ گزارش فراتحلیل چالش‌های حمل‌ونقل حوزه جادهای، اردیبهشت ۱۳۹۸.
- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی، دفتر مطالعات زیربنایی؛ گزارش فراتحلیل چالش‌های حمل‌ونقل حوزه ریلی، اردیبهشت ۱۳۹۸.
- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی، دفتر مطالعات زیربنایی؛ گزارش فراتحلیل چالش‌های حمل‌ونقل حوزه هوایی ، اردیبهشت ۱۳۹۸.
- مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی، دفتر مطالعات زیربنایی؛ گزارش فراتحلیل چالش‌های حمل‌ونقل حوزه دریایی ، اردیبهشت ۱۳۹۸.
- معاونت حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی، دفتر برنامهریزی و اقتصاد حمل‌ونقل؛ طرح جامع حمل‌ونقل کشور ، 1395.
- معاونت حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی، دفتر طرح جامع و مدلهای حمل‌ونقل؛ سند آمایش مراکز لجستیک کشور ، شهریور 1397.
- معاونت حمل‌ونقل وزارت راه و شهرسازی؛ برنامه استراتژیک بخش حمل‌ونقل ایران، خرداد 1397.
- موسویان، سیدابوالحسن؛ صفری، ابوالفضل؛ "حمل‌ونقل هوشمند و نقش سامانههای نوین کنترلی در بهبود روشهای اجرایی آن"، کنفرانس ملی تصادفات و سوانح جادهای و ریلی، دوره 1، 1388.
)